E-mail in de Tweede Kamer

Het onderzoek geeft geen eenduidig beeld. Meer dan de helft van de volksvertegenwoordigers reageert niet op e-mail. Maar de kamerleden die wel reageren, zijn een uur per dag kwijt aan hun e-mail.

Drie weken de tijd gaven we de 150 Tweede-Kamerleden om te reageren op ons mailtje met wat vragen over hun e-mailgebruik. Kamerleden die geen zin hadden om antwoord te geven op de vragen, konden volstaan met een eenvoudige reply.

Van de aangeschreven Tweede-Kamerleden nam 45 procent (67 kamerleden) de moeite om te reageren. 48 Parlementariërs vulden onze vragenlijst in, de rest stuurde alleen een reply. Daarmee lijkt een nieuw dieptepunt te zijn bereikt. Op een soortgelijk onderzoek van de inmiddels opgeheven site Binnenhofse Zaken reageerde vorig jaar nog precies de helft van de kamerleden.

Reacties

Met name enkele kleine partijen scoren dit jaar goed. De leden van de ChristenUnie (4), SGP (2) en de Groep De Jong (2) reageerden allemaal. Fractieleider Kars Veling van de ChristenUnie, die al geruime tijd overspannen thuis zit, liet zowel een automatisch bericht bij afwezigheid als een e-mailtje van een fractiemedewerker afleveren.

D66 eindigt op de vierde plaats. Vijf van de zeven kamerleden (71 procent) gaven antwoord. Ook de andere ‘liberale’ partij, de VVD, doet het met een reply-percentage van 58 procent (14 van de 24 kamerleden) bovengemiddeld goed.

Het CDA zit met 42 procent (18 van de 43 kamerleden reageerden) net onder het gemiddelde. GroenLinks (40 procent), de SP en LPF (beide 33 procent) volgen. De PvdA laat met 30 procent (7 van de 23 kamerleden) alleen de tweekoppige fractie van Leefbaar Nederland (geen antwoorden) achter zich.

Kiezers en belangengroepen

De kamerleden die hun mail niet lezen, lopen behoorlijk wat mailtjes van burgers mis. Uit de antwoorden van de parlementariërs blijkt dat kiezers hen regelmatig via e-mail benaderen. De aantallen mails van burgers lopen flink uiteen. Het ene Tweede-Kamerlid krijgt er een paar per week, de ander twintig per dag.

In totaal krijgen Tweede-Kamerleden gemiddeld 47 e-mails per dag. Maar daar zijn ook berichten van andere kamerleden, actiegroepen en petities bij inbegrepen. Met name de e-mailpetities van organisaties en bedrijven zijn sommige kamerleden een doorn in het oog.

“Knap vervelend”, oordeelt Leen van Dijke (ChristenUnie). “Zo’n e-mailactie komt het onderwerp niet ten goede”, meent Jos Hessels (CDA). Ursie Lambrechts (D66) denkt zelfs dat e-mailverkeer naar kamerleden ‘binnenkort onmogelijk’ wordt door alle petities.

“Er zijn belangenclubs, organisaties of privé-personen die je overladen met ongevraagde mail”, licht Clemens Cornielje (VVD) toe. Hij heeft daar overigens een adequate oplossing voor: “Deze ongevraagde mail wordt automatisch verwijderd.”

Spam

Ook spam zorgt voor overlast bij de Tweede-Kamerleden. Twintig kamerleden zeggen regelmatig spam te ontvangen. Daartegenover staan 28 parlementariërs die zeggen geen last te hebben van ongevraagde commerciële e-mail. “Gelukkig nog niet”, voegen ze er vaak aan toe.

Bert Bakker (D66), die gemiddeld 150 e-mails per dag ontvangt: “Er wordt evident veel gedaan aan ‘harvesting’ van e-mailadressen. Ook hier: tientallen per dag, met als onderwerp hypotheekleningen of de mogelijkheid tot zakendoen met Nigeriaanse zakenlieden, tot en met advertenties voor Viagra-pillen of penisvergroting.”

Bedreigingen

Negen Tweede-Kamerleden zeggen wel eens per e-mail te zijn bedreigd. De ‘linkse’ partijen SP (1 bedreiging), GroenLinks (2), PvdA (2) en D66 (1) bezetten eenderde van de kamerzetels, maar zijn goed voor tweederde van de bedreigingen.

Bert Bakker: “Ik heb zelf geen directe, harde, concrete persoonlijke bedreiging ontvangen. Wel veel mails die de toon oproepen dat het hoog tijd wordt dat al die mensen die tot ‘de linkse kerk’ behoren eindelijk eens opstappen. Die mails worden overigens meestal naar GroenLinks en PvdA gestuurd, niet naar D66.”

Ook kamerleden van de ChristenUnie (1), SGP (1) en LPF (1) zeggen dat ze per e-mail bedreigd zijn. Kees van der Staaij (SPG) kreeg een bedreiging na kamervragen over een illegale houseparty in Limburg.

Overigens laat een aantal kamerleden de vraag over de bedreigingen open, of volstaat met het antwoord ‘geen commentaar’. De enige LPF’er die zegt dreigmailtjes te hebben ontvangen, Harry Smulders, reageert daarentegen uiterst laconiek. “Daar zit ik niet mee.”

Tijd

De parlementariërs zijn behoorlijk wat tijd kwijt met het beantwoorden van de mail van kiezers. Gemiddeld net iets minder dan een uur per dag.

Uitschieters zijn de SP’er Arda Gerkens (drie uur), Leen van Dijke (ChristenUnie, “paar uur”), Harry Smulders (LPF, twee uur), Bert Bakker (D66, “zeker anderhalf à twee uur”) en André Rouvoet (ChristenUnie, anderhalf tot twee uur).

Jet Bussemaker van de PvdA geeft als antwoord dat ze ’te veel’ tijd kwijt is aan haar e-mail. Een andere PvdA’er, Gerdi Verbeet, vindt het beantwoorden van e-mail juist erg leuk. “Het kost me minstens een uur om alles te beantwoorden, maar ik zou het niet meer willen missen. Ik beantwoord vrijwel altijd zelf. Meestal ’s avonds laat zoals nu.”

Verbeet staat daarin niet alleen. Twintig kamerleden beantwoorden al hun mail zelf of vragen hun medewerker slechts bij hoge uitzondering om hulp. Tien parlementariërs laten het beantwoorden van mail wel geheel aan hun persoonlijk medewerker over. De rest verdeelt de last.