Vorige week was-ie er dan eindelijk: de Joop. De linkse opiniesite van de VARA. Als card carrying member van de linkse kerk had ik er natuurlijk al maanden reikhalzend naar uitgekeken en ik was niet de enige. Ik kan me niet herinneren dat er ooit zoveel over een nieuwe Nederlandse site is gesproken als over Joop.nl.

Hoewel, gesproken is misschien niet het juiste woord. Er werd natuurlijk vooral heel veel geklaagd. De critici van de Joop – en die zijn talrijk – lamenteren met name over twee zaken. De eerste steen des aanstoots is het geld waarmee de Joop wordt gefinancierd. De site wordt betaald door de leden van de VARA. En sommige mensen vragen zich af of dat ledengeld wel daarvoor is bedoeld. Mag een publieke omroep een site in de lucht brengen die concurreert met private initiatieven?

Digitale Heilstaat

Het tweede waartegen menige Joop-criticus te hoop loopt, is het moderatiebeleid van de site. De redactie van Joop.nl bekijkt de binnenkomende reacties voordat ze worden geplaatst. En dat is natuurlijk puur fascisme.

Bij anderen roept het moderatiebeleid associaties op met de Stasi, de gevreesde Oost-Duitse inlichtingendienst. En ja, dan is de initiatiefnemer van Joop.nl, Francisco van Jole, natuurlijk een eigentijdse ‘Erich Honecker die een Muur zet om zijn Digitale Heilstaat’.

Honecker gaf ooit het bevel om met scherp te schieten op mensen die de DDR wilden ontvluchten. Het niet doorlaten van reacties door de Van Jole Bode is in de ogen van publicist Hans van Willigenburg – want die maakte die vergelijking – blijkbaar een vergelijkbare misdaad jegens de menselijkheid.

Pieter Baan Centrum

Het idee dat sites reacties niet zou mogen modereren, is wijd verbreid op internet. Je hebt mensen die hele filosofische verhandelingen kunnen houden over dat reacties eigenlijk het eigendom zijn van degene die ze achterlaat. Ofzo.

Het is, valt me op, vooral ook een gedachte die populair is onder mensen die zelf niet betrokken zijn bij een site die honderden of duizenden reacties per dag te verwerken krijgt. Op het moment dat ik dit schrijf, moet de eerste reactie op de blogpost van Van Willigenburg bijvoorbeeld nog binnenkomen.

Elke site van enige omvang – of het nu om Webwereld, Sargasso of Geenstijl gaat – heeft een beleid waarbij al te grote gekken tot de orde worden geroepen (en uiteindelijk worden verbannen). Dat is nodig ook. Want hoewel de meerderheid van de reaguurders zich netjes weet te gedragen, heb je natuurlijk altijd een klein groepje trollen die de ene na de andere vervelende comment achterlaten.

Ik verkeerde jarenlang in de veronderstelling dat dergelijke reacties afkomstig waren van de bewoners van het Pieter Baan Centrum die in het kader van hun re-integratie in de maatschappij elke dag een paar uur het internet op mochten, maar inmiddels ben ik erachter dat deze fruitcakes gewoon vrij rondlopen.

Seks met dieren

In de meeste gevallen zijn het mensen die maar één ding kunnen: hun stokpaardjes berijden (dat seks met dieren vorig jaar is verboden, is blijkbaar nog niet tot hen doorgedrongen). Ze zijn ook slechts geïnteresseerd in één ding: hun eigen gelijk. Wat de andere bezoekers bediscussiëren dondert niet, als zij maar hun punt kunnen maken over Marokkanen, chemtrails, Bill Gates, de Maya-kalender of de hoge heren in Den Haag.

Je kunt natuurlijk je schouders ophalen over zulke zonderlingen, maar de realiteit is dat menigeen zich vroeg of laat gaat storen aan dit soort types. Het zijn figuren die de sfeer op een site behoorlijk kunnen verpesten. Ze jagen de normale bezoekers weg en in het ergste geval brengen ze de beheerder van een forum in de problemen – bijvoorbeeld omdat ze strafbare uitingen doen waarvoor de eigenaar van de site verantwoordelijk kan worden gehouden.

Censuur

Je kunt eindeloos discussiëren over de vraag wat de beste manier is om met dit soort lastpakken om te gaan en hoe je het beste kunt modereren. Zelf geloof ik wel in een systeem waarbij de eerste comment van een nieuwe reaguurder wordt gecontroleerd en daarna alles in principe wordt doorgelaten totdat zo iemand het vertrouwen beschaamt. Op die manier zorg je ervoor dat het debat de hele dag kan doorlopen – ook als je zelf even niet achter je pc zit om te modereren – en de grootste gekken toch buiten de deur worden gehouden. Maar uiteindelijk zijn er vele wegen die naar Rome leiden.

Waar een site de grens legt over wat wel en niet toelaatbaar is, is vooral een keuze die de site in kwestie zelf moet maken. Net zoals je zelf bepaalt wie er wel en niet je huis binnen mogen, zo mag de beheerder van een discussieforum beslissen welke reacties wel en niet zijn toegestaan.

Voor iedereen die het met dat beleid niet eens is, is er een simpele oplossing. Nee, niet gaan huilen over censuur. Begin gewoon je eigen site.