Dat is de uitkomst van een debat en een stemming die donderdag in de Tweede Kamer plaatsvonden.

“Ik heb er buikpijn van”, zegt SP-kamerlid Arda Gerkens donderdagavond, kort na afloop van het debat over softwarepatenten. Een door Gerkens ingediende motie haalde het net niet. Zij wilde dat de Nederlandse regering de aanname van de softwarepatentenrichtlijn door de Europese regeringen een paar weken zou uitstellen. In de tussentijd zou het Europees Parlement de mogelijkheid moeten hebben om te stemmen over een voorstel om weer van voren af aan te beginnen met de richtlijn. Naar verwachting zal de juridische commissie van het Europees Parlement zich over twee weken over dit plan buigen.

Even leek Gerkens haar zin te krijgen. GroenLinks, PvdA, D66, ChristenUnie en LPF steunden haar oproep. Samen met de SP zijn deze partijen goed voor precies de helft van alle kamerzetels.

Omdat de stemmen staakten, kwam het uiteindelijk aan op een hoofdelijke stemming. Daarbij moet elk kamerlid zeggen of hij voor of tegen de motie is. Kamerleden die om wat voor reden dan ook afwezig zijn (omdat ze in het buitenland zitten of ziek zijn bijvoorbeeld) kunnen in zo’n geval de doorslag geven. Ook in dit geval was het verschil miniem. Gerkens kwam uiteindelijk drie stemmen te kort. 59 Kamerleden waren tegen haar motie, 57 voor.

Koppigheid

De hoofdelijke stemming was het dramatisch sluitstuk van een debat waarbij de gemoederen af en toe hoog opliepen. Zo verweet PvdA-kamerlid Martijn van Dam staatssecretaris Karien van Gennip ‘enorme koppigheid’. Hij noemde haar opstelling ‘respectloos naar de Europese democratie’. Ook GroenLinks, SP en D66 verweten Van Gennip een gebrek aan respect voor het democratisch proces.

Het CDA-kamerlid Jos Hessels, die de motie van Gerkens niet wilde steunen, was eveneens de gebeten hond bij de tegenstanders van softwarepatenten. “Toen minister Brinkhorst van D66 het een paar maanden geleden in dit dossier had versjteerd, stemde hij nog met ons mee. Maar nu het debat wordt gevoerd met de CDA-staatssecretaris Van Gennip, geeft hij niet meer thuis”, stelt GroenLinkser Kees Vendrik na afloop van het debat vast.

Vendrik doelt daarmee op de eerdere steun van Hessels voor een motie van de PvdA’er Van Dam. Daarin riep de Kamer de Nederlandse regering vorig jaar op om het Europese voorstel voor softwarepatenten niet langer te steunen.

Van Dam hekelde de manier waarop staatssecretaris Van Gennip met deze motie omgaat. “Haar opstelling heeft niets te maken met het ruimhartig uitvoeren van mijn motie. De staatssecretaris staat gewoon achter het huidige voorstel voor softwarepatenten. Het getuigt allemaal van weinig respect voor de Tweede Kamer.”

Bemoeien

Volgens Van Gennip en Hessels maakten de linkse kamerleden zich echter druk om niets. “Er zijn geen inhoudelijke of procedurele redenen waarom Nederland zou moeten verzoeken om de behandeling van de richtlijn in de raad uit te stellen. Bovendien is het erg onwaarschijnlijk dat het onderwerp maandag al in de raad aan de orde komt”, stelde Van Gennip in het debat.

Hessels verweet de tegenstanders van de softwarepatenten dat zij zich te veel met de Europese procedures bemoeiden. “De Tweede Kamer moet zich niet bemoeien met de standpunten van Europa.”

De CDA’er wees er bovendien op dat het Europees Parlement straks, nadat de Europese ministers definitief met het voorstel hebben ingestemd, opnieuw de mogelijkheid krijgen om wijzigingen aan te brengen. “Uiteindelijk moeten de Europese ministers en het Europarlement overeenstemming bereiken over het voorstel”, hield ook staatssecretaris Van Gennip de kamerleden voor.

“De staatssecretaris moet niet zo moeilijk en procedureel doen”, verklaarde D66-kamerlid Lousewies van der Laan, die er fijntjes op wees dat zij – in tegenstelling tot de andere deelnemers aan het debat – vier jaar in het Europarlement heeft gezeten.

Vendrik heeft zijn hoop nu op datzelfde Europees Parlement gevestigd. “De strijd is nog lang niet gestreden. In het Europarlement gaan we er hard aan trekken dat het huidige voorstel wordt afgeschoten. En in Nederland krijgt deze staatssecretaris geen millimeter ruimte meer.”