Waarschijnlijk was de richtlijn voor softwarepatenten wel aangenomen, maar waren er meer mogelijkheden geweest om het besluit tegen te houden, schrijft PvdA-kamerlid Martijn van Dam op zijn site.

In een artikel beschrijft hij hoe de besluitvorming over Europese softwarepatenten anders was verlopen als de grondwet van kracht zou zijn geweest. Het belangrijkste verschil is volgens de PvdA’er dat door de grondwet de besluitvormingsprocedures ‘beter en doorzichtiger’ worden.

Zeer frusterend

Van Dam wijst diverse momenten aan waarop de besluiten over de softwarepatenten anders hadden kunnen uitvallen. Als de grondwet vorig jaar van kracht was geweest, dan hadden Spanje, België, Polen, Italië en Oostenrijk het voorstel bijvoorbeeld kunnen blokkeren.

“Als alle landen die nu niet voor hebben gestemd daadwerkelijk tegen zouden hebben gestemd als de grondwet al geldig was geweest, dan zou het voorstel er dus niet zijn gekomen”, schrijft Van Dam.

In maart van dit jaar was er opnieuw een mogelijkheid om het voorstel te torpederen. Toen keurde de Raad van Ministers de richtlijn officieel goed. ‘Zeer frustrerend’, stelt Van Dam.

“Een van de problemen was dat doordat de vergaderingen van de Raad van Ministers niet openbaar zijn, niet duidelijk was wat er in de Raad werd gezegd en hoe de stemmingen verliepen. Wij konden dus niet controleren of Brinkhorst wel netjes deed wat de Kamer hem had gevraagd.”

Burgerinitiatief

Ook heeft Van Dam hoge verwachtingen van het burgerinitiatief. Europese burgers moeten daarbij één miljoen handtekeningen verzamelen om een onderwerp op de agenda van de Europese Commissie te zetten.

“Het was goed mogelijk geweest dat dit gedurende het besluitvormingsproces rond de softwarepatentenrichtlijn was gebeurd, er waren nu al 400.000 handtekeningen verzameld. Ook dit is een democratische verbetering.”

Overigens is de Europese Commissie niet verplicht om iets met de uitkomst van het burgerinitiatief te doen, al wijzen voorstanders van de grondwet erop dat het erg moeilijk zal zijn voor de Commissie om de wens van zoveel Europeanen zomaar naast zich neer te leggen.

Al met al concludeert Van Dam dat de Europese grondwet ‘een hele vooruitgang’ betekent, al is het ‘geen wondermiddel’.