‘Laten we met zijn allen Manon belachelijk maken’

“Manon Thomas NAAKT!”, kopte De Telegraaf op 19 november op zijn website. “Ai, ai, ai, wat zien we hier? Manon Thomas ziet er voor haar 44 jaar nog zéér goed uit!” Het artikel over een naaktfilmpje met Manon Thomas in de hoofdrol was het startschot voor een reeks publicaties. Behalve het filmpje doken ook diverse naaktfoto’s van de presentatrice op. In een interview met De Nieuwe Reporter kijkt ze terug op de rol die de pers speelde in de affaire en op haar gang naar de Raad voor de Journalistiek. “Ik wilde dat mensen gingen nadenken over waarmee ze bezig zijn. Hoe zou je het vinden als het je moeder overkwam? Zou je er dan ook zo om moeten lachen?”

Wat vind je van de manier waarop de media verslag hebben gedaan van de affaire?
Manon Thomas: “Ik ben een realist: ik heb er geen probleem mee dat erover werd geschreven. Waar ik wel problemen mee heb, is dat het nieuws geregeerd lijkt te worden door de vraag hoe er zoveel mogelijk kijkers en dus kopers – want elke klik is geld waard – kunnen worden getrokken. Het nieuws is dat iemand foto’s van mij heeft gestolen en op internet heeft gezet. Maar in plaats van dat daar feitelijk verslag van wordt gedaan, wordt het: laten we met zijn allen Manon belachelijk maken en smullen van die plaatjes. Dat heeft niets meer te maken met journalistiek.”

Hoe heb je gereageerd toen het filmpje en de foto’s op internet verschenen?
“Ik kreeg heel veel interviewaanvragen. In het begin, toen alleen het videofilmpje was opgedoken, heb ik even kort gereageerd bij RTL Boulevard. Toen vervolgens ook de foto’s naar buiten kwamen, heb ik mijn mond gehouden. Het was een traumatische ervaring. We hebben niemand pijn willen doen met onze privéfoto’s, maar doordat ze uitlekten, is dat wel gebeurd. De mensen waarvan we houden, hebben we daarmee bezeerd. Dat is verschrikkelijk.”

In RTL Boulevard reageerde je nogal ontspannen.
“Ja, omdat de vermoedelijke dader toen al was vastgenomen en had bekend, dachten we dat het voorbij was. Dat de foto’s niet online zouden verschijnen. Ik wilde er verder geen poespas over maken.”

Her en der werd gesuggereerd dat je man, Rudy Veenstra, de foto’s en het filmpje online zou hebben gezet.
“Ja, degene die de foto’s online heeft geplaatst, gebruikte een pseudoniem dat erg leek op de naam die Rudy op internet gebruikt. Erg listig.”

Maar Rudy had het niet gedaan?
“Nee. Die beschuldiging was bijzonder vervelend. Moet je voorstellen dat je slachtoffer bent van een auto-ongeluk en er achteraf ten onrechte wordt gesuggereerd dat je dronken was. Dat doet pijn. En er is wel meer onzin geschreven.”

Zoals?
“Bijvoorbeeld dat de foto’s en het filmpje zijn gestolen, omdat ik gebruik zou maken van onbeveiligd draadloos internet. Dat klopt niet, maar iemand heeft dat ooit opgeschreven, en veel mensen papegaaien dat dan na.”

Hadden sommige misverstanden niet voorkomen kunnen worden? Bijvoorbeeld door eerder te reageren op vragen van journalisten.
“Ik zou het nu niet anders doen. Het enige waar ik spijt van heb, is dat we de politie aanvankelijk niet geloofden toen ze belden dat deze foto’s mogelijk circuleerden. De zaak tegen degene die de foto’s heeft gestolen en verspreid, is ook de reden dat ik niet zoveel naar buiten ben getreden. Die strafzaak is voor ons het belangrijkste. Ik wil geen informatie naar buiten brengen die die zaak in gevaar kan brengen. Ik ga geen munitie weggeven aan de media, die er toch niet goed mee omgaan, om vervolgens van de rechter te horen te krijgen: de dader heeft al genoeg geleden.”

Je bent naar de Raad voor de Journalistiek gestapt. Wat wilde je daarmee bereiken?
“Zo’n stap past bij mij. Ik kan natuurlijk zo ergens een civiele haai ergens opzetten en overal geld vandaan halen, maar wat heb ik daar aan? Ik wilde dat mensen gingen nadenken over waarmee ze bezig zijn. Hoe zou je het vinden als het je moeder overkwam? Zou je er dan ook zo om moeten lachen? En: schrijf je iets op basis van de waarheid of is je artikel gebaseerd op conclusies die anderen hebben getrokken bij een bericht met 535 reacties van pukkelige jongetjes?”

De Raad oordeelde dat er bij de publicatie van het filmpje (onder meer op de site van De Telegraaf) geen sprake was van een ‘disproportionele inbreuk’ op jouw persoonlijke levenssfeer.
“De Raad baseerde dat onder meer op mijn laconieke optreden bij RTL Boulevard. Het is jammer dat ik niet bij de zitting van de Raad aanwezig kon zijn, anders had ik kunnen vertellen dat ik dat filmpje ook al afschuwelijk vond. Maar als ik je dat aan de media gaat vertellen, smullen ze daar natuurlijk van en schrijven ze er nog weken over.”

Eén van de argumenten die Nu.nl, AD en Telegraaf tijdens de zitting van de Raad aanvoerden, was dat een link naar de bron – in dit geval de foto’s – een goed middel is om transparant te werk te gaan. Op die manier kun je het nieuws controleerbaar maken voor de lezers.
“Pfffrt, wat een slap argument. Als je zo redeneert, hadden ze die foto’s ook wel op alle voorpagina’s kunnen afdrukken.”

Een hyperlink is toch een wezenskenmerk van internet?
“Ja, maar je moet ergens een grens trekken. Er zijn wetten in dit land die ons niet alleen wijzen op onze plichten, maar ook op onze rechten. Ik heb toch ook mijn rechten? Daar was de Raad het ook mee eens.”

De Raad stelde je inderdaad voor een belangrijk deel in het gelijk: de links naar de foto’s hadden uit privacyoverwegingen niet gemogen. De aangeklaagde media moesten door het stof. Tevreden?
“Ik was niet op zoek naar genoegdoening. Die zal ik noot helemaal krijgen Ook als die man die de foto’s heeft gestolen, wordt veroordeeld, is dat niet genoeg. Wel moet je op een zeker moment door met je leven. Anders blijf je maar in het verleden hangen.”

Eerder was er sprake van dat je via een civiele zaak een schadevergoeding zou eisen van de media die je eerder voor de Raad hebt gesleept. Is die zaak nu dus van de baan?
Rudy Veenstra bemoeit zich met gesprek: “Absoluut niet.”
Thomas: “We hebben nu een advocaat aangetrokken die is gespecialiseerd in dit soort zaken. We willen mensen aanspreken op hun verantwoordelijkheid. Ik wil het liefste een voorbeeld kunnen stellen voor de rest. Ergens moet je een grens trekken. Dit heeft niets meer te maken met vrijheid van meningsuiting.”

Ondertussen lijkt het alsof de weblogs en fora die de foto’s hebben verspreid, buiten schot blijven. Waarom pakken jullie die niet aan?
“Ook daar zijn we van plan nog een keer een civiele zaak aan te spannen. Dat moet ook wel om duidelijkheid te scheppen. We willen duidelijk maken dat het je geld kost als je die foto’s herplaatst. We hebben de afgelopen maanden al die fora en weblogs aangeschreven met het verzoek of ze het materiaal er af wilden halen.”

En hoe was de reactie dan?
Veenstra: “Je hebt er bij die zeggen: ‘val dood, vieze vuile klootzak, je hebt het zelf gedaan’. Die kregen dan een briefje van onze advocaat. Of ik stapte naar hun provider.”
Thomas: “Providers hebben de verplichting om illegaal materiaal waarvan ze op de hoogte zijn, te verwijderen. De doelstelling was om de foto’s weg te krijgen. Dan zijn er allerlei wegen die naar Rome leiden en die hebben wij inmiddels allemaal in kaart gebracht.”

Dit artikel verscheen op De Nieuwe Reporter.