Dat zegt Sjoera Nas van de digitale-burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom (BoF). “Door deze richtlijn worden de bevoegdheden om mensen die inbreuk maken op het auteursrecht, aanzienlijk uitgebreid”, aldus Nas. “Europa slaat hiermee een Amerikaans pad in.”

Volgens Nas zijn er onvoldoende waarborgen in de richtlijn opgenomen om burgers te beschermen. “Niemand is ertegen dat grootschalige fraude wordt aangepakt, maar door deze richtlijn dreigen er ook invallen plaats te vinden bij onschuldige Kazaa-gebruikers.”

“Private partijen krijgen bevoegdheden om toe te zien op de naleving van de richtlijn. Toestemming van de rechter is niet meer nodig, er hoeft geen politieagent meer mee. Een redelijke verdenking is voldoende voor een inval”, zegt Nas.

Grote vissen

Frits Bolkestein, de Nederlandse Eurocommissaris voor de interne markt, is daarentegen blij met de aanname van de richtlijn (de ‘Intellectual Property Rights Enforcement Directive’). “Het Europees Parlement heeft een belangrijke stap gezet in de strijd tegen vervalsingen en piraterij.”

De zorgen van Nas deelt Bolkestein niet. “De nadruk ligt op het vangen van ‘grote vissen’ in plaats van de kleintjes die relatief schadeloze activiteiten begaan zoals het downloaden van een paar muzieknummers van het internet voor eigen gebruik.”

Donderdag zal de tekst van de richtlijn worden voorgelegd aan de regeringen van de EU-lidstaten. Die moeten ook nog hun goedkeuring verlenen aan de richtlijn. Naar verwachting is dat niet meer dan een formaliteit. Nog voor de stemming van dinsdag hadden de nationale overheden al een akkoord bereikt met de Europese Commissie en het Europarlement over de richtlijn.

De lidstaten van de Europese Unie krijgen achttien maanden tot twee jaar de tijd om de richtlijn in nationale wetgeving om te zetten.

Enorme lobby

De copyrightrichtlijn is al lange tijd inzet van een strijd tussen de auteursrechtenindustrie enerzijds en consumentenorganisaties en de digitale-burgerrechtenbeweging anderzijds. Diverse burgerrechtenorganisaties organiseerden maandag nog een protest bij het Europarlement in Straatsburg.

Verscheidene (Nederlandse) Europarlementariërs hadden forse kritiek op het voorstel. VVD’er Elly Plooij hekelde in oktober tijdens de door XS4ALL georganiseerd debat op haar Franse collega Janelly Fourtou, die nauw betrokken was bij het opstellen van de richtlijn.

Fourtou, die is getrouwd met een topman van het mediaconcern Vivendi, zou haar oren te veel laten hangen naar de wensen van de muziekindustrie. “De lobby van de industrie is enorm”, aldus Plooij.

Ook het Nederlandse Tweede-Kamerlid Martijn van Dam (PvdA) had destijds forse kritiek op de richtlijn. “Dit voorstel gaat verder dan de DMCA, de nieuwe Amerikaanse copyrightwet.”