Theo van Gogh was blij dat Tiscali twee miljoen euro uittrok om zijn film over de moord op Pim Fortuyn te financieren.
Dat verklaarde producent Gijs van de Westelaken zondagavond tijdens een persbijeenkomst voorafgaande aan de première van 06/05. Volgens Van Gogh had het geen zin om voor geld aan te kloppen bij de reguliere fondsen. “Daar stuit je altijd weer op een politiekcorrect typje die de film wil tegenhouden.”
Van ‘politiekcorrecte typjes’ had Tiscali geen last, volgens Van de Westelaken. “Binnen twintig minuten zei Tiscali: dit doen we. Toen konden we al die miljonairs en LPF-geldschieters gaan afbellen.” Een hele opluchting voor Van Gogh. “Theo was niet zo van de Fortuynisten”, aldus Van de Westelaken.
Corrupte pygmeeën
Van Goghs geringe sympathie voor de ‘corrupte pygmeeën’, zoals hij de gelovigen in de ‘goddelijke kale’ placht te noemen, komt ook tot uiting in 06/05. Zo wordt Mat Herben in de film afgeschilderd als een op militaire vliegtuigen verzotte domkop.
De vertegenwoordigers van de gevestigde partijen worden evenmin gespaard. De film bevat tv-beelden waarin politici als Ad Melkert, Paul Rosenmöller, Thom de Graaf van leer trekken tegen Fortuyn. Zelfs het beruchte fragment uit Het Lagerhuis waarin Marcel van Dam Fortuyn een ‘minderwaardig mens’ noemt, is – zeer tegen de zin van Van Dam – opgenomen in de film.
Van Dam is ook de naam van een dubieuze AIVD-medewerker (een rol van Jack Wouterse) die op de hoogte is van de moordplannen van Volkert van der G., maar niet ingrijpt. Van Dam maakt daarmee onderdeel uit van een soort militair-industriële samenzwering die koste wat kost wil bewerkstelligen dat Nederland meebetaalt aan de ontwikkeling van de Joint Strike Fighter (JSF).
Toeval
06/05 is een atypische Van Gogh-film met veel actie. “06/05 is niet alleen een mooi eerbetoon aan Fortuyn geworden, maar ook aan Theo”, meent hoofdrolspeelster Tara Elders.
Het scenario is van Tomas Ross, die eerder al een boek over de moord op Fortuyn schreef: ‘De Zesde Mei’. Waar het boek ophield, begint de film. Op 6 mei 2002 op het mediapark in Hilversum.
Van Gogh maakt met 06/05 zijn faam als ‘acteursregisseur’ waar. Het spel van de twee hoofdrolspelers, Thijs Römer en Tara Elders, is erg goed.
Dat geldt wat minder voor het plot. Dat is weliswaar onderhoudend, maar wordt nooit zo overtuigend als die andere bekende complotfilm over een politieke moord: ‘JFK’ van Oliver Stone. Wellicht omdat Van Gogh een stuk minder in complottheorieën geloofde dan Stone. Of zoals Van Gogh het zelf op 6 augustus in zijn column in Metro verwoordde: “Tomas Ross gelooft in samenzweringen, ik niet, ik zie alleen de ijzigheid van het toeval. Ik ben gek op ‘JFK’ van Oliver Stone en vermoed toch dat Oswald in z’n eentje opereerde.”