De Cryptophone is een vinding van XS4ALL-oprichter Rop Gonggrijp. De telefoon maakt gebruik van cryptografie om de gesprekken te versleutelen. Telefoongesprekken die met de Cryptophone worden gevoerd, kunnen daardoor niet meer worden afgeluisterd.

Aftappen kan nog wel, maar de encryptie zorgt ervoor dat het gesprek niet meer te volgen is. Gesprekken zijn alleen te volgen door de mensen die bellen en opgebeld worden (en zelf ook een Cryptophone hebben). Daarmee blijft de telefoon gewoon binnen de wet. Telecomaanbieders zijn in Nederland wel verplicht om hun netwerken aftapbaar te maken, maar voor telefoons geldt dat niet.

“Cryptografie bestaat natuurlijk al langer. In de opsporing vormt dat op dit moment echter geen probleem”, zegt Ivo Hommes, woordvoerder van het ministerie van Justitie. “Als dat door deze telefoon wel het geval wordt, nemen we maatregelen.” Op de vraag welke maatregelen dat dan zijn, wil Hommes niet vooruitlopen. “Maar we houden de ontwikkelingen goed in de gaten.”

De woordvoerder van Justitie wijst erop dat er al langer mobiele telefoons bestaan die niet kunnen worden afgeluisterd. In 2001 bracht het Duitse communicatiebeveiligingsbedrijf Rohde & Schwarz bijvoorbeeld al de TopSec GSM op de markt. Ook deze telefoon, die was gebaseerd op de Siemens S35i, maakte al gebruik van encryptie.

Zakenlieden

Gonggrijp richt zich met de Cryptophone vooral op ‘zakenlieden, grote bedrijven en organisaties als Amnesty, Greenpeace en Artsen Zonder grenzen’, zo zegt hij in Het Parool.

Volgens De Telegraaf zouden ook criminelen interesse tonen voor het apparaat. “Ik heb dinsdagochtend direct een set besteld”, aldus een niet met name genoemde ‘bekende figuur uit de onderwereld’ tegenover De Telegraaf.

Gonggrijp ontkent desgevraagd dat er sprake is van een ‘criminele run op Cryptophones’. “Voor zover ik weet komt de belangstelling in overgrote hoofdzaak van bedrijven en instellingen met een ogenschijnlijk volstrekt legitieme interesse in betere beveiliging.”

Gonggrijp trekt een parallel met het begin van de jaren negentig. “In 1993 was de regering van zins om cryptografie te verbieden omdat criminelen anders en masse PGP zouden gaan gebruiken. Nadat internetgebruikers actie hadden gevoerd, bleef crypto legaal. Criminelen schakelden niet massaal om.”

Kamervragen

Het CDA heeft inmiddels kamervragen over de nieuwe telefoon gesteld. “Het baart mij zorgen dat het mogelijk is voor criminelen om telefoongesprekken te voeren zonder dat de politie dat kan afluisteren. Het tappen van telefoons is in Nederland een veelgebruikt en succesvol opsporingsmiddel”, aldus CDA-kamerlid Sybrand van Haersma Buma.

Hij is niet onder de indruk van het verweer van Gonggrijp dat er tal van bonafide toepassingen zijn voor de Cryptophone. “Ik vind het iets te makkelijk om te zeggen dat de telefoon ook voor goede doelen wordt gebruikt. Bedrijven die fusiebesprekingen houden, hoeven geen gebruik te maken van de mobiele telefoon.”

Gonggrijp begrijpt weinig van alle heisa die is ontstaan over de Cryptophone. “Mij is onduidelijk waarom je cryptografie wel zou mogen toepassen op e-mail, VPN-verbindingen en SSL, maar niet op spraak. Probeer vandaag de dag maar eens een router te kopen zonder IPsec er in…”