Het bericht dat rokers vanaf ‘begin april’ goedkoop sigaretten kunnen kopen via internet, was groot nieuws. Het ANP, De Telegraaf, het Algemeen Dagblad, Spits, Metro, News.nl, Planet Internet, Nu.nl en WebWereld: allemaal besteedden ze de afgelopen dagen aandacht aan het initiatief van UnitedSmokers om consumenten in Cuba belastingvrij rookwaren te laten bestellen.

Er kunnen echter de nodige vragen worden gesteld bij het initiatief van UnitedSmokers. Gaat het niet gewoon om een 1-aprilgrap? Laurens Appel, woordvoerder van UnitedSmokers, bestrijdt dat. “Dat zou wel een hele dure grap voor ons zijn. Wat denk je dat het maken van zo’n site kost?”

50.000 aanmeldingen

Dure site of niet, er zijn genoeg redenen om te twijfelen aan de plannen van UnitedSmokers. Om te beginnen is daar natuurlijk de datum waarop UnitedSmokers van start wil gaan: ‘begin april’. “Om in april voldoende inkoopkracht te kunnen realiseren is het noodzakelijk dat circa 100.000 Nederlanders zich voor eind maart aanmelden”, zo staat er in het persbericht.

Waarom moet UnitedSmokers per se ‘begin april’ van start gaan? Appel: “Je hebt een streefdatum nodig. Anders is het zo vrijblijvend. We hebben er nu eenmaal voor gekozen om die datum te communiceren. We kunnen nu niet nog een keer een persbericht gaan versturen waarin we die datum uitstellen.”

Dat betekent dat binnen een week 100.000 rokers zich moeten aanmelden bij UnitedSmokers. Een bijna onmogelijke opgave, zo lijkt het. Maar niet volgens UnitedSmokers. Op vrijdag, kort nadat het persbericht de deur uit was gedaan, meldde UnitedSmokers dat al 10.000 mensen zich hadden ingeschreven. Op maandagochtend zou de 50.000ste roker zich hebben gemeld.

Ter vergelijking: UnitedConsumers, een bedrijf dat goedkopere benzine aanbiedt, had ruim een week nodig om de eerste 10.000 automobilisten bij elkaar te krijgen. Veel meer zijn het er daarna ook niet meer geworden. En dat terwijl het initiatief van UnitedConsumers veel meer media-aandacht kreeg dan het plan van UnitedSmokers.

Volgens Appel zijn UnitedConsumers en UnitedSmokers echter niet met elkaar te vergelijken. “Veel mensen rijden zakelijk. Die hebben dus niets aan de korting die UnitedConsumers aanbood. Bovendien had UnitedConsumers nog geen handel. Ze konden pas gaan onderhandelen met de tankstations als ze genoeg geïnteresseerde automobilisten bij elkaar hadden.”

Obstakel

Twee mysterieuze zinnen op de site van UnitedSmokers vormen een extra reden om te twijfelen: “Ook moeten we nog één obstakel uit de weg te ruimen, voordat we in april onze virtuele deuren kunnen openen. Hierop komen wij later terug.”

Om wat voor obstakel gaat het? “Er zitten nogal wat juridische kanten aan dit verhaal”, aldus Appel. Volgens het Algemeen Dagblad is de inkoop van taxfree-tabak via internet illegaal. Het gat in de wet, waar UnitedSmokers gebruik van zegt te maken, bestaat helemaal niet, aldus een woordvoerder van het ministerie van Financiën in het Algemeen Dagblad: “De taxfree-regeling geldt alleen voor échte reizigers en niet voor mensen die via internet bestellen.”

Appel: “Er is niets illegaals aan de constructie waarvoor we hebben gekozen. Voordat de overheid dit gat heeft gedicht, zijn we alweer een paar jaar verder. Dat moet namelijk op Europees niveau gebeuren. En als de douane de pakketjes tegenhoudt, hebben we het geld voor de proefprocessen al klaarliggen.”

Kosten

Ook bij de lage kosten van de uit Cuba afkomstige sigaretten zijn de nodige vraagtekens te zetten. De A-merk sigaretten die UnitedSmokers aanbiedt, zijn door de handelsboycot van de Verenigde Staten tegen Cuba niet veel goedkoper dan in Nederland, zo blijkt uit cijfers van de U.S.-Cuba Trade and Economic Council. Marlboro-sigaretten zijn bijna niet te krijgen in het communistische bolwerk. In 1999 werden in Cuba tussen de 20 en 30 miljoen pakjes (Amerikaanse) sigaretten verkocht in toeristenwinkels. Het goedkoopste pakje (Amerikaanse) sigaretten kostte in 1999 ongeveer het dubbele van het bedrag waarvoor UnitedSmokers de sigaretten nu aanbiedt.

Bovendien kost ook het overvliegen van de sloffen sigaretten een behoorlijk bedrag. Volgens het persbericht van UnitedSmokers worden de bestellingen echter ‘gratis per luchtpost’ vanuit Cuba naar Nederland verscheept.

En waarom begint UnitedSmokers in Nederland, en bijvoorbeeld niet in Groot-Brittannië waar sigaretten nog veel duurder zijn? “Nederland is een prachtige testmarkt. We hebben hier 4 miljoen rokers. Bovendien is Nederland een liberaal land”, volgens Appel.

Is er dan helemaal niemand die twijfelt aan UnitedSmokers? Appel: “We hebben zo’n 25 mailtjes gekregen van geïnteresseerden. Daar zaten ook mailtjes tussen van mensen die zich afvroegen of het geen grap was. Vanuit de media hebben we eigenlijk bijna geen vragen gekregen. Iedereen heeft het persbericht zo overgenomen. Het Algemeen Dagblad en WebWereld waren de enigen die het bericht verifieerden.”