Donderdag stemt het parlement voor de tweede en laatste keer over twee voor internet belangrijke voorstellen die beide deel uitmaken van de Richtlijn voor Privacy in de Telecommunicatiesector. Vandaag vindt het debat over de richtlijn plaats.

Het eerste voorstel betreft de invoering van een regeling waardoor burgers beter beschermd moeten worden tegen spam (op grote schaal verstuurde commerciële e-mail). Daarbij wordt een keuze gemaakt tussen een streng opt-in en een soft opt-out systeem.

Bij opt-in mogen bedrijven alleen commerciële e-mail versturen naar mensen die daarvoor expliciet toestemming hebben gegeven. Bij opt-out daarentegen moeten internetters zelf actie ondernemen als ze geen spam meer willen ontvangen.

Verkeersgegevens

De tweede stemming gaat over een plan van de Europese Commissie om de zogeheten verkeersgegevens onbeperkt en voor lange tijd op te slaan.

Verkeersgegevens zijn bijvoorbeeld de telefoonnummers die iemand belt, de plaatsgegevens van de eigenaar van een gsm-toestel of de adressen van internetpagina’s die iemand bezoekt. Onder het voorstel van de Europese Commissie moeten niet alleen de verkeersgegevens van verdachten worden bewaard, maar van iedereen.

Wensenlijstje

Welke verkeersgegevens precies opgeslagen worden, is nog onduidelijk, maar burgerrechtenorganisaties vrezen een ‘horror-scenario’, waarbij internetproviders bijvoorbeeld ook alle internetadressen moeten opslaan die een abonnee bezoekt.

Maurice Wessling van de digitale-burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom (BoF): “Er circuleert een voorstel van een technische werkgroep van Interpol, waarbij ook het opslaan van http-adressen verplicht wordt gesteld. Dat heeft verregaande gevolgen voor de privacy van internetters. In de url’s van Google worden bijvoorbeeld ook de zoektermen opgenomen.”

Sjoera Nas, woordvoerder van internetaanbieder XS4ALL, wijst op het wensenlijstje van de G8, de zeven rijkste landen plus Rusland. “Het gaat daarbij niet alleen om het bijhouden van wanneer abonnees toegang maken, maar ook om de logfiles voor e-mail, ftp, http, irc en nieuwsgroepen.”

Koehandel

De uitkomst van de stemmingen is nog ongewis, maar de verwachting is dat het Europees Parlement uiteindelijk in meerderheid zal stemmen voor een verregaande opslag van verkeersgegevens en voor een harde (opt-in) aanpak van spam.

Dit voorstel lijkt in ieder geval te worden gesteund door de twee grootste fracties in het Europees Parlement, de Europese Volkspartij (christen-democraten en Europese democraten) en de socialisten. Deze twee fracties hebben een meerderheid.

Het Europees Parlement was aanvankelijk tegen het op grote schaal verzamelen van verkeersgegevens en voor een softe aanpak van spam. De raad van ministers (waarin de ministers van de lidstaten van de Europese Unie zitten) wil precies het tegenovergestelde. De Europese telecomministers willen strenge spamwetgeving en de ministers van justitie willen verregaande opslag van verkeersgegevens.

“Er dreigt nu een soort koehandel, waarbij de maatregelen tegen spam worden uitgeruild tegen een verregaande opslag van verkeersgegevens. Dat mag niet de bedoeling zijn”, zegt Wessling.

Volle gewicht

Daarnaast trekt ook de huidige voorzitter van de EU, Spanje, hard aan strenge wetgeving voor het opslaan van verkeersgegevens. “Spanje heeft zijn volle gewicht in de strijd gegooid om harde antiterrorismewetgeving aangenomen te krijgen”, aldus Wessling.

Om de europarlementariërs op het laatste moment tot andere gedachten te brengen hebben diverse digitale-burgerrechtenorganisaties een petitie online gezet. Meer dan 16.000 mensen hebben de brief ondertekend. Vandaag zullen de ‘handtekeningen’ overhandigd worden aan Pat Cox, de voorzitter van het Europees Parlement.

Wessling: “Veel europarlementariërs zullen de gevolgen van deze maatregelen moeilijk kunnen overzien. De opslag van de verkeersgegevens is voor veel mensen vrij abstract. Met deze petitie proberen we te laten zien dat het toch iets is waar een groot aantal mensen zich zorgen om maakt. Een uitruil tussen spam en de opslag van verkeersgegevens mag niet gebeuren.”