In een brief aan de Tweede Kamer schrijven de twee organisaties ‘zeer bezorgd’ te zijn over de plannen. De Consumentenbond en Bits of Freedom vinden dat minister Piet Hein Donner (Justitie) geen goede redenen heeft gegeven voor de invoering van de bewaarplicht voor telecom- en internetgegevens (de zogeheten verkeersgegevens).

Verkeersgegevens zijn bijvoorbeeld de telefoonnummers die iemand belt, de plaatsgegevens van de eigenaar van een mobiele telefoon, de adressen waarnaar iemand mailt of de url’s van de webpagina’s die iemand bezoekt.

Volgens Donner kunnen de verkeersgegevens van groot belang zijn bij onderzoek naar criminaliteit en terrorisme. Als het aan de bewindsman en de andere Europese ministers van Justitie ligt, worden telecom- en internetaanbieders daarom verplicht om dergelijke informatie voor minimaal één jaar en maximaal drie jaar (de exacte termijn moet nog worden vastgesteld) op te slaan.

Daarmee slaan Nederland en de Europese Unie volgens de Consumentenbond en Bits of Freedom ‘een fundamenteel andere weg in bij de opsporing van de misdaad: van gerichte opsporing naar algemeen toezicht op alle burgers’.

“Burgers moeten vrij en onbezorgd gebruik kunnen maken van alledaagse communicatiemiddelen zoals mobiele telefoon en internet. Door de invoering van een bewaarplicht zullen burgers zich bij elk telefoontje, bij elke muisklik en bij het intypen van een zoekwoord in Google moeten afvragen of deze informatie ooit tegen hen gebruikt kan worden”, stellen de twee organisaties.

Doorberekenen

Bits of Freedom en de Consumentenbond betwijfelen of de bewaarplicht daadwerkelijk zal leiden tot meer succes in de opsporing. De noodzaak van een bewaarplicht heeft Donner volgens de organisaties nog altijd niet met deugdelijk onderzoek aangetoond.

Bovendien zijn de kosten die met de opslag van verkeersgegevens zijn gemoeid, groot. Het zal providers en telecomaanbieders naar verwachting miljoenen kosten om aan de bewaarplicht te voldoen. “De Nederlandse overheid is niet van plan daaraan mee te betalen. De aanbieders zullen deze kosten vervolgens doorberekenen aan de consument.”

“Natuurlijk heeft de overheid opsporingsmiddelen nodig om ernstige misdaad te bestrijden en de openbare veiligheid te garanderen”, stellen Bits of Freedom en de Consumentenbond. “De overheid zou gebruik moeten maken van methoden die heel specifiek ingrijpen op de rechten van verdachten. De gewone consument moet gevrijwaard blijven van een nieuwsgierige overheid die hooibergen aan informatie verzamelt op zoek naar die ene speld.”

Volgende week debatteert de Tweede Kamer over de bewaarplicht.