Tweede-Kamerleden van de linkse oppositie stelden dinsdagmiddag vragen over Brinkhorsts weergave van de besprekingen die maandag hebben plaatsgevonden in de Europese raad van ministers.

Volgens Brinkhorst was er geen sprake van dat Denemarken tijdens de Europese top een verzoek had gedaan om nog een keer te spreken over de softwarepatentenrichtlijn (in Europees jargon: om er een B-item van te maken). Denemarken had daar wel over nagedacht, maar had verder niets met dit idee gedaan, stelde Brinkhorst. “Denemarken is voor het zingen de kerk uitgegaan.”

De kamerleden Arda Gerkens (SP), Kees Vendrik (GroenLinks) en Martijn van Dam (PvdA) hadden op basis van een onofficiële transscriptie van de bijeenkomst van de Europese ministers een heel andere indruk gekregen. Volgens deze transcriptie zou Denemarken wel degelijk hebben verzocht om de softwareoctrooien als B-punt op de agenda te zetten. Hiervoor zou Denemarken vervolgens geen steun hebben gekregen van Nederland.

Dat laatste had de Nederlandse regering wel moeten doen, meent Gerkens. “Dat heeft de Tweede Kamer de regering opgedragen”, stelt het SP-kamerlid. “En ik kan het weten, want ik heb de motie zelf opgesteld.”

Stampvoeten

Op verzoek van de Tweede Kamer komt er nu een officieel transscript van de bijeenkomst van maandag. “Die tekst leggen we naast de uitlatingen die de minister vandaag heeft gedaan”, stelt Martijn van Dam (PvdA) na afloop van het debat. “En als blijkt dat die twee niet met elkaar in overeenstemming zijn, dan heeft de minister heel wat uit te leggen.”

Het verkeerd informeren van de Tweede Kamer wordt in politiek Den Haag algemeen beschouwd als een politieke doodzonde: een reden om af te treden. De kans dat de Tweede Kamer Brinkhorst daadwerkelijk zal dwingen om af te treden, lijkt zeer klein. De minister kan vooralsnog rekenen op de steun van de coalitiepartijen CDA, VVD en D66.

Het Tweede-Kamerlid Bert Bakker, net als Brinkhorst lid van D66, liet dinsdag al zijn ongenoegen blijken over alle kritiek van de Tweede Kamer. “Het lijkt mij niet zo zinvol om voor de zoveelste keer procedureel te lopen stampvoeten”, zo hield hij zijn collega’s voor. “Laten we er liever voor zorgen dat er via de Europese besluitvormingsprocedures alsnog een goede richtlijn komt.”

Desalniettemin lijkt het voor de hand te liggen dat de linkse oppositie een motie zal indienen tegen Brinkhorst. Vendrik (GroenLinks) denkt aan een motie van ongenoegen. “Die mag de minister beschouwen als een zware gele kaart.”

“Uit de ontwikkelingen van de laatste dagen blijkt voor de zoveelste keer dat de Nederlandse regering het parlement niet serieus neemt”, stelt Vendrik. “De gang van zaken is echt om te huilen.”

Doorgedrukt

De Tweede-Kamerleden waren dinsdag tijdens het spoeddebat unaniem in hun veroordeling van de ontstane situatie. “Dit is geen fraai staaltje geweest van Europese democratie”, gaf ook Bakker toe. “Luxemburg heeft het voorstel voor de softwarepatenten doorgedrukt”, constateerde Margot Kraneveldt (LPF). “Waarin een klein land klein kan zijn.” Van Dam sprak van een ‘deuk in het vertrouwen van de democratie in Europa’.

Alleen Brinkhorst meende dat er allerminst sprake was geweest van een zwarte dag voor de Europese democratie en de software-innovatie. “Dat is apekool.” De minister was blij dat de Europese Raad eindelijk had ingestemd met de richtlijn. “Nu kan het gesprek eindelijk weer eens inhoudelijk plaatsvinden.”

De richtlijn gaat nu weer naar het Europees Parlement. Die kan amendementen op het voorstel indienen. Bij de eerdere behandeling van het voorstel zorgde het Europarlement ervoor dat softwarepatenten niet langer mogelijk waren.

Onzin

De kritiek van de kamer liet Brinkhorst niet onberoerd. Met name een opmerking van Gerkens en Vendrik dat het geluid was uitgevallen toen Brinkhorst maandag het woord nam bij de behandeling van de softwarepatenten in de Europese Raad van ministers, schoot de bewindsman in het verkeerde keelgat.

De suggestie dat er opzet in het spel zou zijn geweest, noemde hij ’te ridicuul voor woorden’. “Waar haalt u die onzin vandaan?” Brinkhorst had dat nog maar nauwelijks gezegd of Arend Lammertink van Vrijschrift.nl (een groep tegenstanders van softwarepatenten) stuurde een aantal journalisten het bewijs dat het geluid inderdaad was uitgevallen.