Verkade bracht vrijdag zijn advies uit aan de Hoge Raad, waar de al bijna tien jaar slepende zaak van Karin Spaink en XS4ALL versus Scientology nu ligt. Doorgaans neemt de Hoge Raad een dergelijk advies van de advocaat-generaal over.

Publiciste Karin Spaink is blij met het 81 pagina’s tellende advies van Verkade. “Verkade is de auteursrechtdeskundige in Nederland, en ik kan me om die reden niet goed voorstellen dat de Hoge Raad een radicaal ander standpunt inneemt. Mijn vertrouwen in een goede afloop is toegenomen.”

Spaink wijst erop dat het advies is gepubliceerd op de verjaardag van Scientology-oprichter L. Ron Hubbard. “Ik vrees dat de Amsterdamse afdeling van Scientology een kutfeestje heeft gehad.”

Eerdere uitspraken van de rechtbank en het gerechtshof waren ook al in het voordeel van Spaink.

Fishman Affidavit

Het conflict tussen Scientology en Spaink begon op 5 september 1995. Op die dag deed Scientology een inval bij XS4ALL om beslag te leggen op de computerapparatuur van de provider. Een XS4ALL-abonnee zou door publicatie van het zogeheten ‘Fishman Affidavit’ inbreuk maken op het auteursrecht van de kerk.

Het Fishman Affidavit is een getuigenverklaring van een voormalig lid van de Scientology-kerk. Fishman deed in de verklaring in 1993 uit de doeken hoe Scientology omgaat met tegenstanders van de kerk.

Aan de verklaring had Fishman enkele auteursrechtelijk beschermde werken van Scientology-oprichter L. Ron Hubbard toegevoegd. Deze stukken zijn alleen toegankelijk voor bepaalde geselecteerde leden van Scientology. Onder druk van de kerk haalde een rechter de verklaring van Fishman daarom uit de openbare juridische archieven.

De pogingen van Scientology om de verklaring ‘onder de pet’ te houden, bleken op internet echter contraproductief te werken. Veel internetters beschouwden de inval van de kerk bij XS4ALL als een regelrechte aanval op internet.

Publiciste Karin Spaink besloot het complete Fishman Affidavit inclusief bijlagen op haar homepage te zetten. Op 23 februari 1996 verving Spaink de bijlagen overigens door citaten uit de bijlagen.

Openbaarheid

Advocaat-generaal Verkade stelt dat Spaink alle recht had om de citaten op haar site te zetten. Het auteursrecht moet in sommige gevallen wijken voor de vrijheid van meningsuiting.

Verkade meent dat openbaarmaking van rechtbankstukken (zoals het Fishman Affidavit) rechtmatig is. Een rechthebbende kan zich volgens Verkade niet verzetten tegen het verspreiden van werken die vanwege de ‘openbare macht’ openbaar gemaakt zijn.

“Dat vind ik persoonlijk heel prettig, omdat het mijn allereerste argument was in 1995″, reageert Spaink. Spaink schreef destijds: “Openbaarheid, eenmaal legaal tot stand gebracht, kan niet ongedaan gemaakt worden, lijkt me.”

De Hoge Raad doet op 8 juli uitspraak. Advocaat Christiaan Alberdingk Thijm besteedt op zijn weblog aandacht aan het advies van Verkade.