Maxim Hartman maakt een kwarteeuw televisie. Met tv-programma’s als Rembo en Rembo, Het Kinderbevrijdingsfront en Omroep Maxim trok hij een kleine maar vaak razend enthousiaste groep kijkers. Nu maakt hij voor de VPRO een programma op internet, het Televisie Bevrijdingsfront. Want hij is klaar met televisie. “Ik heb geen zin om te moeten bedelen om een programma te kunnen maken.”

1. Wat doe je met het Televisie Bevrijdingsfront?

“Ik maak elke week een kort filmpje. Daarvoor maak ik voornamelijk gebruik van YouTube-video’s, waarbij ik dan commentaar lever. Dat is het mooie van deze tijd. Er wordt elke minuut 70 uur aan video geüpload naar YouTube. Al het materiaal is er al. Ik hoef niet meer naar buiten.”

 

2. Hoe kies je de video’s uit?

“Alle grappig bedoelde video’s heeft iedereen al binnen een dag gezien op Dumpert of Flabber. Dat is voor mij dus niet interessant. Wat ik zo gaaf vind aan YouTube is dat je daar allerlei niches hebt. Een Italiaans kaaskanaal bijvoorbeeld, waar iemand dan 13 minuten staat uit te leggen hoe je Parmezaanse kaas moet snijden. Die man is heel serieus over hoe je de kaas in goede blokken krijgt. Dat vind ik zo grappig. Demonstratie-video’s zijn vaak onbedoeld grappig of erotisch. Daar ga ik dan mee aan de slag. Vaak zijn die video’s natuurlijk veel te lang, dus voor mijn eigen uitzendingen haal ik er wat fragmenten uit. Uiteindelijk werkt het namelijk alleen maar als het tempo heeft – ook als de filmpjes die ik gebruik geen tempo hebben. Verveling kun je ook prima in drie shots laten zien. Maak je er drie minuten van, dan wordt het een vervelende kunstvideo. Het mooie van internet is natuurlijk wel dat ik de originele filmpjes gewoon onder mijn video kan zetten. Dan kun je alsnog een half uur gaan kijken naar iemand die een muurtje aan het metselen is en over voegen zit te praten.”

 

3. Bevalt het een beetje, tv maken op internet?

“Uiteindelijk moeten de kijkers het idee hebben dat het iets heel anders is dan gewone televisie, maar ik ben nog wel heel erg naar de vorm aan het zoeken. Elke week denk ik er weer over om het helemaal anders te doen. De kijker ziet mij nu elk filmpje in beeld, maar zelf vind ik het heel vervelend om de hele tijd naar mijn eigen kop te kijken. ‘Wat zit je nou te lullen in die camera, man?’, denk ik dan. Maar de VPRO wil graag dat mijn hoofd in beeld is. Anders kunnen ze het ook wel door iemand anders laten maken.”

 

4. Internet-tv is vast veel goedkoper om te maken?

“Eigenlijk zou de VPRO de helft van het budget naar internet moeten knallen, maar het meeste geld gaat nog altijd naar televisie. Door de beperkte budgetten zijn er maar heel weinig mogelijkheden. Het is bijvoorbeeld niet mogelijk om een geluids- of cameraman op een normale manier te betalen. Daarom neem ik het Televisiebevrijdingsfront nu op met een eigen camera.”

 

5. Waarom maak je eigenlijk geen gewone televisie meer?

“Omdat ik mijn buik helemaal vol heb van televisie. Ik ben het zat om steeds met mijn programma-ideeën te leuren. Ik ben geen kijkcijferkanon, maar er is wel een groep die mij waardeert. En toch moet ik nog steeds fucking bedelen om een programma te kunnen maken. Ik werk nu 25 jaar voor televisie. Ik heb veel plezier gehad, maar het bevalt me steeds minder dat je elke keer weer met lege handen staat, dat je elke keer weer opnieuw moet bedelen bij die jankerds in Hilversum. Als ik een geweldig idee heb, moet ik eerst langs bij de VPRO. De VPRO moet dan weer langs bij de netcoördinator die bepaalt wat er wordt uitgezonden. En maanden later hoor je dan misschien eens of je het mag maken. Dat ben ik spuugzat. Als het zo moet, word ik nog liever putjesschepper. Daarom probeer ik ook iedereen tegen me in het harnas te jagen. Als het financieel even wat minder gaat, wordt het misschien weer verleidelijk om weer een tv-programma te maken, maar ik wil gewoon alle schepen achter me verbranden.”

 

6. Is de Nederlandse tv niet gewoon te braaf geworden voor je?

“Het is wel allemaal veel minder liberaal geworden, ja. Ik ging pas kijken bij een atelier in Amsterdam, waar allerlei mensen van rond de dertig werken die zijn opgegroeid met Rembo en Rembo. Die zeiden: ‘De programma’s die ik vroeger bij Villa Achterwerk heb gezien, hebben me anarchistischer gemaakt’. Dat wordt kinderen nu helemaal niet meer bijgebracht. Niet dat er per se vloeken of gorigheid in jeugdprogramma’s moet zitten, maar nu gaat er overal een soort NCRV-doekje overheen. Er bestaat een ongelooflijke tuttigheid tegenwoordig. Al die zendercoördinatoren hebben ook een soort christelijke achtergrond. Die zeggen gewoon dat ze niet willen dat er nog gevloekt wordt in kinderprogramma’s. Waarom niet? Waar slaat dat op? Op straat wordt er toch ook gevloekt?”

 

7. Kijk je nog wel televisie?

“Ja, vooral als ik moe ben of als ik ben uit geweest. Dan laat ik het over me heen komen. Zelf kies ik graag voor een documentaire, maar als ik met mijn vriendin kijk, wordt het meestal wat anders. Zij heeft echt een slechte smaak. Dus dan kijken we naar die MTV-shit of naar The Voice. Dan zit ik echt met verbazing te kijken hoe die juryleden zitten te slijmen en te schmieren. Hele domme televisie, maar daarom ook heel grappig.”

 

8. Wat is de toekomst van televisie?

“Ik denk dat tv een sterfhuis is. Uiteindelijk gaat het allemaal anders worden. Televisie is er dan alleen nog maar voor grote evenementen, rampen, nieuws en voetbal. Verder stelt iedereen gewoon een eigen playlist samen. Dan ga je niet meer kijken naar wat een netcoördinator als Roek Lips je voorschotelt. Echt, wie is die gast dat hij dat allemaal mag bepalen? Ik snap totaal niet waarom die man daar zit. Het is gewoon een ambtenaar met superveel macht.”

 

9. Waarom erger je je zo aan die man?

“Ik had een half jaar geleden een idee voor een provocerend programma op Nederland 3 waarin ik jongeren te kakken zou gaan zetten. Lekker alleen maar bewijzen vinden voor hoe dom jongeren zijn en hoeveel geld ze wel niet kosten. En dat we ze in aparte dorpen moeten zetten enzo. Een beetje het Wilders-idee. Eindelijk een keer aanschoppen tegen die eeuwige kutjongeren… Want het zijn natuurlijk luie varkens die alleen maar drugs gebruiken. Hedonisten die totaal geen ballen hebben. Slappe drollen! Dat zou de basis worden. We zouden het vervolgens invullen door bijvoorbeeld een hipster te overvallen. Daar trekken we dan alles van af wat hipster is en dan kijken we eens wat er overblijft. Nou, heel weinig, denk ik. Volgens mij een topprogramma! Dus ik dacht: laat ik even bij Roek Lips informeren of het zin heeft om het uit te werken. Maar dan reageert hij zo van: ‘Het is niet gebruikelijk dat programmamakers zelf met hun ideeën bij mij komen.’ Dat dedain! Toen heb ik geantwoord: ‘Sorry God, steek het dan maar in je reet.’ Wat is dat nou voor onzin? Je kunt toch wel even zeggen: ‘Het is nu crisis, dus het komt niet zo goed uit.’ Of: ‘Ik vind er geen reet aan, ik heb geen vertrouwen in je en je hebt nog nooit gescoord op Nederland 3.’ Maar in de plaats daarvan doet hij zo uit de hoogte. Daar word ik heel agressief van.”

 

10. Je laatste tv-programma was Omroep Maxim. Daarmee trok je een klein publiek.

“De kijkcijfers waren niet echt goed. Niet zo gek. Mensen die mijn programma’s kijken, kijken niet op dat tijdstip. Verder heeft het ook te maken met de inbedding van een uitzending. Als er voor mijn programma makkelijk plat amusement van BNN of de AVRO zit, dan sla je de plank mis. De mensen die daarnaar kijken, vinden mij namelijk een eikel. Dus die blijven niet hangen. De kans is sowieso heel klein dat je binnen zes of acht weken wordt opgepakt. Als je mazzel hebt, heb je dan 150.000 kijkers. Programma’s hebben gewoon tijd nodig. De Wereld Draait Door werd de eerste maanden ook heel slecht en werd slecht bekeken. Om die reden is het ook beter om buiten het reguliere kanaal om te werken. Zoals die jongens van Maaskantje hebben gedaan bijvoorbeeld.”

 

11. En zoals je zelf nu ook wilt doen dus?

“Het leuke van deze tijd is dat alle oude systemen nu in elkaar storten. De tijd is rijp om een alternatief te bieden voor wat je elke avond voorgeschoteld krijgt op televisie. Ik zou makkelijk een avondvullend programma kunnen maken met internetvideo’s. En als je mij niet leuk vindt, ga je gewoon bij één van de duizenden andere zenderbazen op internet kijken.”

 

12. Geld verdienen op internet is nog wel een probleem.

“Het hoeft geen vetpot te zijn. Ik wil best genoegen nemen met minder dan ik bij de publieke omroep krijg. Maar het is nu inderdaad nog wel lastig om betaald te krijgen. Dat zit niet in onze cultuur, al denk ik dat dat langzaam gaat veranderen. Ik heb een jonge vriendin, die is wel een goede graadmeter. Zij wilde ook nooit ergens voor betalen, maar heeft nu toch een abonnement op Spotify genomen. Dat HBO geld kan verdienen met goede series is ook hoopgevend. Ik heb nu 18.000 volgers op Twitter. Stel nou dat ik twintigduizend mensen van media ga voorzien en zij mij allemaal een cent per dag gaan betalen. Dat worden er na verloop van tijd vanzelf vijftigduizend als het maar goed genoeg is. Dan kan ik hele leuke dingen maken.”

Dit is een lange versie van een interview dat verscheen in Bright 52.